Çocuk için vazgeçilmez bir yaşama biçimi olan oyun
, çocuğun en doğal öğrenme aracıdır. Oyun, çocuklar için keşfetme, öğrenme ve kendini ifade etmek demektir.
Özellikle çocukla eş değer bir etkinlik olarak görülen oyun ile ilgili görüşler, erken çocukluk alanında yapılan bilimsel çalışma ve bulgularla birlikte önemini artırmış ve bazı bilim adamları, bu alana yönlenmiştir. Çoğu bilim adamları tarafından, “yaşamın sihirli yılları” olarak adlandırılan okul öncesi dönem, yaşamın diğer dönemlerine nazaran ihmale hiç tahammülü olmayan bir dönemdir.
“Ça, Ça, Ça” Oyunu
Teneke bir kutunun içine bilye veya ilginç sesler çıkaracak başka nesneler yerleştirin.
Keskin kenarları olmadığından emin olarak kapağını emniyetli bir şekilde bantlayın.
Teneke kutuyu çocuğunuza verin ve birlikte şarkı söylerken onu, kutuyu sallamaya teşvik edin.
“Ali Baba’nın Çiftliği” gibi tanıdık melodili bir şarkıyı söyleyin.
Sonra, tekdüze bir ritimde: “Bir, iki, ça, ça, ça…” kelimelerini söyleyin.
Birkaç kez tekrar edin. Kısa sürede, yürüme çağındaki çocuğunuz, tenekenin “ça, ça, ça” derken sallanması gerektiğini anlayacaktır.
Değişen Sesler Oyunu
Bu oyun, yürüme çağındaki bir çocuğun, dinleme ve dil becerilerini geliştirmek için iyi bir oyundur.
Çocuğunuzu, yüzü size bakacak şekilde dizinize alarak oturun.
Aynı sesi tekrar tekrar söylemeye başlayın. Örneğin; “da, da, da” gibi…
Sonra, sesi “ga, ga, ga” gibi başka bir şeyle değiştirin.
Eğer sesi değiştirdiğinizde bir tepki sezerseniz, bu, çocuğunuzun sizi dikkatle dinlediğini gösterir.
İlk kullandığınız sese geri dönün ve o sesi çıkarırken sesinizin yüksekliğini değiştirin.
Çocuğunuz bundan sıkılmaya başlar gibi göründüğünde ikinci sese geçin ve aynı zamanda da sesinizin yüksekliğini değiştirin.
Çocuğunuz gülümseme veya heyecanla tepki verdiğinde, sizi, onun dikkatle dinlediğini anlayabilirsiniz.
Oyunu, kocaman bir kucaklama ile bitirin.
Hayvan Sesleri Oyunu
Yürüme çağındaki çocuklar, hayvan sesleri çıkarmaktan gerçekten zevk alırlar.
Oyuncak plastik hayvanlar toplayın. Çocuğunuza bir hayvan gösterin ve çıkardığı sesi çıkarın.
Çocuğunuzdan, sizi taklit etmesini ve hayvan sesini çıkarmasını isteyin.
Çocuğunuzdan, gösterdiğiniz resimle eşleşen hayvanı bulmasını ve o hayvanın sesini çıkarmasını isteyin.
Çocuğunuzla beraber tanıdık hayvanlar bulmak için dergileri karıştırın. Bulduğunuz hayvan resimlerini kesin ve kendi hayvan kitabınızı yapmak için bir kartona yapıştırın.
Bileklik Yapıyoruz
Deliği biraz büyük boncuklara ve ipe ihtiyacınız olacak, bu çocuk oyunu için.
Çocuğunuzla birlikte oturun ve ipe, boncukları dizmeye başlayın. Çocuğunuzun, istediği boncukları istediği şekilde dizmesine izin verin. Sonrasında kaç boncuk dizdiğini sayabilirsiniz.
Çocuğunuz, bunu takabileceği gibi bir arkadaşına da hediye edebilir.
Balıkları Yakala
Bu oyun, birlikte oldukça keyif alacağınız saatleri beraberinde getirecek olan çok eğlenceli çocuk oyunlarındandır.
Bunun için gerekli olan, kırtasiye veya oyuncakçılarda satılan balık avlama oyuncaklarıdır. Çocuğunuzla birlikte oltaları elinize alın ve balıkları avlamaya başlayın.
Eğlenceli bir çocuk oyununun ardından herkes en sonunda, yakalayabildiği balıkları sayabilir ya da renklerine göre balıkları ayırabilir.
Kendi Akvaryumumuzu Yapalım
Bu çocuk oyunu için, açık renk bir jel, ağzı kapanabilir bir torba ve kartona ihtiyacınız olacak.
Öncelikle, birlikte çalışacağınız alanı belirleyin. Kartonları balık şeklinde kesin. Balıkları, çocuğunuzla birlikte istediğiniz renklere boyayın. Jeli, ağzı fermuarlı poşetlerden birine koyun ve balıkları içine atın. Yaptığınız akvaryumun içine balıkları bastırarak yakalamaya çalışın. Balıkları yakalarken hem onları sayabilir hem de renklerini söyleyerek, çocuğunuzun renkleri tanımasına da yardımcı olabilirsiniz.
Kendi Evimizi Yapalım
Bu çocuk oyunu için, evde birikmiş karton süt kutuları ve renkli kalemlere ihtiyacınız olacak.
Süt kutularının üstünü önce beyaz kâğıtla kaplayın. Sonra, çocuğunuza şekli göstererek bir kare çizmesini ve bununla pencere yapacağınızı söyleyin.
Aynı şekilde, dikdörtgen çizdirin ve birlikte kesin. Pencere ve kapıları boyamak için renk seçimini çocuğunuza bırakın. Birlikte pencere ve kapıları yapıştırın. Sonrasında bu evi, birlikte evcilik oynamak için kullanabilirsiniz.
Sayılara Hazırlık
Pek çok anne baba, çocuğunun sayıları saymasını ister ve sayıları öğretmeye çalışır.
Sayılara hazırlık oyunu için birkaç hamur ve birkaç pipete ihtiyacınız olacak. Bu aktivite ayrıca, çocuğunuzun sayıları ezberlemesine değil, yazma becerilerinin de gelişmesine destek verecek.
Bir hamuru alıp düz bir hâle getirin. Birkaç pipeti üç santimlik parçalar hâlinde kesin. Eğer “1” rakamını çizecekseniz, “şimdi ‘1’ çiziyoruz” deyin ve kalemle üstünden geçin.
Sonrasında, çocuğunuzla birlikte küçük pipet parçalarını, kalemle geçtiğiniz yerlerin üzerine bir bir saplayın. Pipetlerden oluşmuş “1” rakamı karşınızda.
Bu aktiviteyi her zaman yapabilir, ileride çocuğunuzun harfleri öğrenmesine de böyle katkıda bulunabilirsiniz.
24-48 ay arası gelişimde çocuğa ince motor becerileri kazandıracak bu “sayılara hazırlık” oyunu, küçük yaşlarda çocukların hızlı bir şekilde sayma becerileri elde etmesine yardımcı olur.
Turgay Keskin
Bir önceki yazımız olan Montessori Eğitiminin 10 İlkesi başlıklı makalemizde çocuk eğitimi, eğitim ve modern eğitim hakkında bilgiler verilmektedir.