Yıldırımların efendisi olarak nitelendirilen, hayatını bir şeyleri bulmaya adamış bir dahi Tesla. Edison ile yaptığı büyük çatışmalar doğuran elektrik akımları bir yana, Tesla bizlere o kadar çok şey kazandırdı ki. Nicola Tesla’nın icatlarından hazırladığımız yazımız.
Dönen Manyetik Alan
Tesla’nın ilk çığır açıcı buluşu, Hırvatistan’daki profesörünün ona doğru akım yerine alternatif akımla çalışan bir motor yapmanın imkansız olduğunu söylemesiyle ortaya çıktı. Tesla hocasının bu fikrinden emin değildi, bu nedenle kafasında bu denemeleri yaparak alternatif akımla çalışabilecek bir motor için dönen manyetik alan tasarladı . Böylece alternatif akımla çalışan ilk motorun nasıl olabileceğini keşfetti. Gerçekten Tesla’nın bunları kafasında tasarlayıp oluşturması, hatta kafasında deneyler yapması ne kadar büyük bir zekaya sahip olduğunu gösteriyor.
AC Motor
Tesla AC (alternatif akım) için olan bütün planları, ertesi yıl fiziksel modeli üretene kadar kafasında (beynini harddisk gibi kullanabilme yeteneğine sahipti) taşıdı. Alternatif akım manyetik kutuplar hiçbir mekanik yardım olmadan sürekli değişir. DC (doğru akım) motorlarında bu nedenle motoru saran bir armatür vardır. İşte bu dönen manyetik alanı motorda pratik hale getirerek AC jeneratörler ve transformatörler yarattı.
Tesla Bobini
Tesla’nın adını taşıyan bu bobin, Tesla’nın şovlarında kullandığı çarpıcı makinelerdi. Çok fazlı alternatif akımlar kullanarak çok yüksek voltajda şimşekler yaratabilen bir makinedir. Böylece fraktal şeklinde şimşekler yaratılabiliyor. Günümüzde eğlence ve gösteri amacıyla kullanılıyor. Hatta müzik bile yapanları var.
Radyo
Tesla ilk kez Houston Sokağı’ndaki laboratuvarından 40 km uzaktaki Hudson Nehiri’ndeki bir tekneye kablosuz iletim sağlamıştı. Bunun 1895’te yanan laboratuvarında yaptığı da düşünülüyor. Tesla radyo (telsiz) ilişkin antenlerden, radyo alıcılarına kadar herşeyi keşfetse de , radyo keşiflerini yakından takip ederek çalan Guglielmo Marconi tarafından bulunmuş gibi gösterildi. 1943’te ABD Yüksek Mahkemesi Tesla’nın patentinin önceliği olduğunu tanısa da , Marconi radyonun babası olarak bilinmektedir. Tesla’nın Marconi’nin patentlerini çaldığını bilmekteydi. Tesla Marconi için şöyle demişti “Marconi iyi bir adam. Bırakın devam etsin. Benim patentlerimin 17 tanesini kullanıyor” demiştir.
Radar
Nikola Tesla’nın hiç şüphesiz en bilinen ve dünyadaki bilinen teknolojiye yeni bir yön verme potansiyeli olan fikirleri alternatif akım üzerineydi. Ona göre doğru akım tamamen saçmalıktan ibaret olan bir şeydi ve kesinlikle değiştirilmesi gerekiyordu. Bu fikrini hayata geçirmek amacıyla alternatif akım elektrik sistemini tasarladı ve su gücünden yararlanarak hidroelektrik santralleriyle bu gücü enerjiye çevirmeyi planladı. Bugün Niagara Şelalesi heybetli bir Nikola Tesla heykeli önünde çağlamaktadır.
Floresan
Endüstrinin floresan lambayı “icat etmesi”nden 40 yıl kadar önce kendi laboratuvarında floresan lamba kullanıyordu. Fuarlarda ve sergilerde cam tüplere ünlü bilim adamlarının isimlerinin şeklini veriyordu; bugün her yerde gördüğümüz neon ışıkların ilk örnekleri.
Uzaktan Kumanda
1898’de, Madison Square Garden’da dünyaya ilk uzaktan kumandalı model botunu gösterir. Yani Tesla’ya uzaktan kumandalı uçaklar, arabalar ve botlar (ve hatta televizyonlar) için de teşekkür edebiliriz.
Hidroelektrik Santrali
Tesla, dünyanın ilk hidroelektrik santralini Niagara şelalerinde gerçekleştirmiştir.
Kuark
Elektron altı yükleri olan parçacıkların varlığını ortaya koyan deneylerden bahsetmişti, 1977’de bilim adamları nihayet keşfetti: Kuarklar.
Modern dünyayı icat eden insan, milyarder olabilecekken neredeyse meteliksiz bir şekilde 86 yaşında 7 Ocak 1943’te New Yorker otelinde ölü bulundu.
M. Endülüs Özbay
thendulus@gmail.com
www.hepis10numara.com
Lütfen öneri ve eleştirilerinizi yorumlar aracılığıyla bize iletin.
Bir önceki yazımız olan Stephen Hawking Hakkında Sıradışı 10 Bilgi başlıklı makalemizde bilgi, hakkında ve ilginç hakkında bilgiler verilmektedir.