Philip Cortelyou Johnson (tam ismi) 8 Temmuz 1906’da doğup, 25 Ocak 2005’te vefat etmiştir. 99 yıllık hayatı boyunca özellikle Amerikan mimarlığında adını çok defa duyurmuştur. Kişisel imajında kalın ve yuvarlak gözlükleri ile tanınır.
Mimarlık eğitimini Harvard Üniversitesinde yaptı. Bir çok ödüle layık görüldü, kendisi için tasarladığı Cam Ev (Glass House) ile 1995’te Pritzker Ödülü’nü aldı. Johnson, arkadaşları ile Almanya’yı turlayarak güncel mimarlık örneklerini gözlemledi ve 1932 yılında MoMa’daki sergisinde Amerikan kamuoyuna sundular.
Bu sergi modern mimarlık konsepti ile açılmıştı ve sonunda Jonhson ile Henry-Russel Hithcock modern stili üç ana prensipte vurguluyor:
1-Mimari hacime kütleden daha önem verilmesi
2-Simetrinin reddedilmesi
3-Uygulamalı dekorasyonun reddedilmesi
Philip Johnson’ın en belirgin özelliği eserlerinin tamamını belirli bir mimari stil çizgisinde yapmamasıdır. Sürekli gözlemini sürdürmüş ve yeni tarzları denemekten kaçınmamıştır. Bu özelliğinden dolayı olumlu ve olumsuz bir çok tepki almıştır. Ancak çoğu kez ilkleri denemesi ve yeni akımları örnekleriyle sunması Philip Johnson ismini ayrı bir yere taşımıştır.
Ouroussoff da bu konu da şöyle diyor: “Johnson’ın en önemli özelliği elde tutulamaz merakı, ki bu merakın onu herhangi bir mimari stil veya harekete saplanmasını engellediğini düşünürken, eserlerinde hafifçe maskelenmiş bir “hedonism” izliyor.“Andrew Saint ise bu farklı eğilimler üzerine Johnson’ı “mimari oportunistlerin* duayeni” olarak tanımlıyor.
Philip Johnson ilk eserlerinde modernizmi uygularken, ilerleyen süreçte ağır kütleleri kullanmış ve yapıtlarını daha anıtsal tasarımlara dönüştürmüştür. Tasarımlarından AT&T binası ise postmodern tarzda ki binalara öncülük eder.
Eserlerinden bazıları
1949 – Cam Ev,
New Cannan şehri, Connecticut eyaleti
Dikdörtgen formun kullanıldığı Cam Ev’de geometri ve oran kendini vurgulayan kavramlardır. Taşıyıcılığı çelik ile minimal biçimde çözümlenmiş ve dış cephesinde cam kullanılarak şeffaflık ve yansıtma fonksiyonları sağlanmıştır. Tam karşısında bulunan bir gölet evin manzarasını oluşturur. Evin etrafındaki manzara cam kullanımı sayesinde doğal bir duvar kağıdı görevini üstlenir. Evin içinde bölücü duvarlar bulunmamakla beraber mekanlar ceviz ağacından yapılmış dolaplar ile birbirinden ayrılır. Sadece banyonun duvarları tuğla malzemesinden yapılmıştır.1949 yılında yapılan Cam Evi’nin etrafında ek olarak misafirleri için tasarladığı Misafir Evi (1949-1950), Pavyon (1962), Resim Galerisi (1965), Heykel Galerisi (1970), Çalışma Odası (1980), Hayalet Evi (1982), Kirstein Kulesi (1985) ve Geçit Evi (Da Monsta, 1995) yer alır.
Seagram Binası
Philip Johnson 1956 yılında Mies van der Rohe ve Marcel Breuer’in tasarladığı 39 katlı Seagram Binası’nın tasarımı aşamalarında yer aldı.
Philip Johnson bu tasarımı ile Uluslar arası Stil’den (öncülüğünü kendisinin yaptığı) koparak daha farklı arayışlara yönelmiştir. Seagram binası dış cephe çalışmaları ve iç dekorasyon uygulamalarında en ince detayına kadar tasarlanmış bir yapı olmasıyla birlikte bronz, traverten,mermer, amber renkli cam gibi masraflı malzemelerin kullanılmasıyla zarif bir görüntüye sahip oldu ve her geçen gün turistlerin ilgisini çekmeye devam etti.
Taşıyıcı sistemi çelik L profiller ile çözülmüştür. Yapı caddeden içeriye çekilerek önünde geniş bir alan oluşturulmuştur ve ağaçlar(telifi alınmış) dahi tasarım elemanı olarak kullanılmıştır. Bu alanda mini konserler, festivaller ve sergiler gibi kamusal etkinlikler yapılmaktadır. Zemin katında bulunan Four Seasons Restaurant’ın aydınlanması, süslemeleri gibi tasarımları da Johnson tarafından yapılmıştır ve restaurant ünlü isimleri ağırlamasıyla daha bir ünlenmiş ve popülerliği artmıştır.
Tasarımları
1949 – Cam Ev, New Canaan, Connecticut
1950 – John de Menil Evi, Houston
1950 – Rockefeller Misafir Evi
1950 – Rockefeller Misafir Evi
1956 – Seagram Binası (Mies van der Rohe ile birlikte), New York City
1959 – Four Seasons Restaurantı, New York City
1960 – St. Anselm’s Abbey Genişleme Projesi, Washington, D.C.
1960 – Munson-Williams-Proctor Sanat Müzesi, Utica, New York
1964 – Lincoln Center (Richard Foster ile birlikte), New York City
1961 – Amon Carter Müzesi, Fort Worth, Teksas (genişleme projesi 2001)
1964 – New York Eyaleti Pavyonu, 1964 Dünya Fuarı için
1967 – Kreeger Müzesi (Richard Foster ile birlikte), Washington D.C.
1970 – JFK Anıtı, Dallas, Teksas
1972 – IDS Binası, Minneapolis, Minnesota
1972 – Güney Teksas Sanat Müzesi, Corpus Christi, Teksas
1973 – Boston Halk Kütüphanesi, Boston
1974 – Fort Worth Water Bahçeleri
1976 – Thanksgiving Meydanı, Dallas, Teksas
1980 – Kristal Katedral, Garden Grove, Kaliforniya
1980 – Tata Tiyatro Salonu, Mumbai, Hindistan
1982 – Metro-Dade Kültür Merkezi, Miami, Florida
1983 – Transco Kulesi, Houston, Teksas
1983 – Cleveland Spor Salonu, Cleveland, Ohio
1983 – Wells Fargo Merkez İdare Binası, Denver, Colorado
1984 – AT&T Binası, New York City
1984 – PPG Binası Pittsburgh, Pennsylvania
1985 – Gerald D. Hines Mimarlık Fakültesi, Houston Üniversitesi, Teksas
1992 – St Thomas Üniversitesi, St Thomas Kilisesi
1994 – Ziyaretçi Pavyonu, New Canaan, Connecticut
1996 – Case Western Reserve Üniversitesi, Cleveland, Ohio
1997 – Philip-Johnson-Haus, Berlin, Almanya
2000 – First Union Plaza, Boca Raton, Florida
*
Mehmet Besimi Okur
bessimist@msn.com
www.hepsi10numara.com
Bir önceki yazımız olan Tokat'a Emeği Geçmiş 10 İnsan başlıklı makalemizde tokat iline katkısı olanlar, Tokat ünlüleri ve Tokatlı yardımseverler hakkında bilgiler verilmektedir.
