Cumhuriyet döneminde yetişen ve Türkiye’nin bilim alanında dünyada tanınmasına katkı sağlayan pek çok bilim adamımız var. Biz bunlardan en başarılı gördüklerimizden 10 tanesini seçerek okurlarımıza tanıtalım dedik. Gençlerimiz de çok çalışarak isterlerse böyle büyük işler yapan ve iz bırakan bilim adamı olabilirler. Yeter ki istesinler. Çalışsınlar ..
HULUSİ BEHÇET
1889-1948 Yılları arasında yaşayan Prof.Dr. Hulusi Behçet, Osmanlının son döneminde yetişmiş ve Cumhuriyetin ilk döneminde gelişimini daha hızlandırmış bir bilim adamımızdır. Gülhane Tıp Akedemisinde yetişmiştir. Dermatoloji( deri hastalıkları uzmanı) dır. Osmanlı döneminde ve Cumhuriyetin ilk yıllarında bir çok Hastanede kurucu başhekim olarak ve hekim olarak görev yapmıştır. Atatürk’ün yakın arkadaşı olan Behçet bey’in adını Atatürk Hulusi Behçet’e soyadı olarak vermiştir. Uluslararası Dermetoloji dergilerinde uzun yıllar çeşitli konularda yazılar yazdı. 1947 yılında bulduğu ve bir ağız hastalığı olan “Behçet Hastalığı” olarak dünyaca tanındı. Sayısız uluslararası Dermotoloji toplantılarına katılmıştır. Veba hastalıklarının modern şekilde tedavi, edilmesi için olağanüstü çalışmalar yapmıştır.
KERİM ERİM
1894-1952 Yılları arasında yaşamıştır.Matematik alanında ün yapmış bir bilim adamımızdır. 1933 yılında İstanbul Üniversitesi Reformunu hazırlayan heyette yer almıştır. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi ve Mühendislik Mektebinde uzun yıllar dersler verdi. Dekanlık da yaptıysa da kısa zamanda bırakarak kendisini Matematik ve Mekanik alanında çalışmalara vererek bu iki bilimin ülkemizde daha çok gelişmesine çalıştı. Eistein ile görüşen ilk Türk Bilim adamımızdır. Türkiye’yi bir çok uluslararası toplantıda temsil ederek Uluslararası dergilerde yazılar yazarak Ülkemizin Matematik alanında tanınmasına öncülük etti.
GAZİ YAŞARGİL
1925 Lice doğumludur. Dünyaca tanınan bir beyin cerrahımızdır. Babası Lice Kaymakamıdır. 1940 yılında kendi biriktirdiği parayla yurt dışına okumaya gitti. Zürih’te Akademik Kariyer yaparak oraya yerleşti. Mikrocerrahi yöntemi ile 9 binden fazla ameliyat yapmıştır. “Yüzyılın adamı” gibi ünvanlar almıştır. TBMM Onur Ödülü ve Milli Egemenlik Onur Ödülleri almıştır. Gazi Yaşargil bir röportajda “ Okuduklarım ve bildiklerime baktığımda Mikro Kozmosta gördüğüm mükemmellik karşısında şaşkın durumdayım. O zaman diyorsunuz ki bir akıllı yaratıcı var. Akıllı yaratıcı Allah. Düşünün ki insan hayatı kısacık. Dünya Milyarlarca yıllardan bu yana var. İnsan en fazla 120 yıl yaşayabiliyor. İnsan toz parçası bile değil. Dalga içinde bir damla. Bütün ibadet merkezlerinde ulvilik hissediyorum( Milliyet. 17.07.2005)
CAHİT ARF
1910-1997 Yılları arasında yaşamıştır. TÜBİTAK Bilim Kurulu Başkanlığı yapmıştır. Matematik alanında bir dehadır. “Arf Teoremi” ni Matematik bilimine kazandırmıştır. Matametiği bir bilim olmaktan çok yaşam tarzı olarak görmüştür. “Matematiği ezberlemeyin , kendiniz yapın ve anlayın” demiştir. “Matematik sabır olayıdır. Belleyerek(ezberlenerek) değil, keşfederek anlamak gerekir” diyerek ezbere ne kadar karşı olduğunu göstermiştir. 2009 yılından beri 10 TL’nin üzerinde fotoğrafı konarak ölümsüzleştirilmiştir.
MÜNCİ KALAYOĞLU
1940 Doğumludur. Organ nakli konusunda tanınmış bir bilim adamımızdır. 1500 ü aşkın karaciğer nakli yapmıştır. Dünyada ilk Karaciğer nakli yapan Thamos Starzl’ın öğrencisidir. 30 yıl ABD yaşadıktan sonra 2006 da Türkiye’ye kesin dönüş yapmıştır. 2 kitabı yayınlanmış 185 eser sahibidir. TÜBİTAK 1993 yılı Bilim Ödülünü, 1994 ODTÜ Onursal Felsefe Ödülü başta olmak üzere pek çok ödül almıştır. “Ben abdest almadan ameliyata girmem. Ameliyata girerken içimden dua ederim. Zor ameliyatlar olursa muhakkak annemi arayarak dua etmesini isterim.”(Sabah.28.08.2006)
ALİ FUAT BAŞGİL
1893-1967 Yılları arasında yaşamış Hukuk alanında büyük bir Bilim adamımızdır.Ülkemizde ilk defa “İş Hukuku” dersi okutan hocadır. “Uluslararası Hukuk” alanında uzmanlaşmış ve ülkemizi pek çok Uluslararası Hukuk toplantılarında temsil etmiştir. Samsun Senatörlüğü yapmıştır. AP nin Cumhurbaşkanı adayı olmasına rağmen 27 Mayıs’cıların baskısı ile adaylıktan çekilerek yurt dışına gitti. Öldüğü zaman milletvekiliydi. “Gençlerle Başbaşa” adlı gençlere hayat tecrübelerini anlattığı kitabı Milli eğitim bakanlığı 100 Temel eserde yer almıştır. Bugün gençler tarafından okunan bir kitaptır. Ben de severek okudum bu kitabı.
OKTAY SİNANOĞLU
1934 Yılında doğdu.” Türk Eistein” olarak anılır. 28 yaşında en genç yaşta profesör olmuştur. 50 yıldan bu yana çözülemeyen bir Matematik kuramını çözerek bu ünvanı almıştır. 20 yy da Yale Üniversitesinde bu yaşta bu ünvanı alan en genç öğretim üyesi olarak tanınmıştır. Türkçe sevdalısı bir bilim adamımızdır. Eğitim dilinin resmi dil olmasını savunur. Bu konuda pek çok kitaplar yazmıştır. “Kuantum Mekaniği” çalışma alanıdır. Bu konuda çoğu ilk ve tek olmak üzere ödüller almıştır. Türkçe ile alakalı pek çok kitabı vardır “ Bye bye Türkçe ” bunlardan bir tanesi.Öztürkçe olan ama zamanla unutulmuş kelimelerin yeniden kullanımını savunur. Milli duyguları güçlü Anadili Türkçeyi çok seven bir bilim adamımızdır.
MAZHAR OSMAN
1884-1951 yılları arasında yaşamıştır. Türkiye’de akıl hastalıklarının çağdaş yöntemler ile tedavi edilebilmesi için büyük çaba harcamıştır. Bu konuda ilk Modern Hastaneleri Kurmuştur. Ülkemizin halen en büyük akıl hastalıkları hastanesi olan Bakırköy Akıl Hastalıkları Hastanesini kurarak uzun yıllar başhekimliğini yapmıştır. Hayatının çoğu savaş cephelerinde doktorluk yaparak geçti. Gülhane Tıp Akemedisinde doktordu. Yeşilay cemiyetini kuran insandır. Tevfik Fikret, Abdulhak Hamit ve Neyzen Tevfik ile arkadaşlıklar kurmuştur. Abdulhak Hamit’in tedavisi ile ilgilenmiştir. 32 yıl boyunca “ İstanbul seririyatı” adlı dergiyi yayınlamıştır.
SEBAHATTİN ZAİM
1926-2007 yılları arasında yaşamış ve Ülkemizde ekonominin bir dalı olan Çalışma Ekonomisinin tanınması ve sevilmesi için bir ömür vermştir. Üniversitede benim de “Çalışma Ekonomisi” hocalığımı yapmış, bir bilge insandır. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nin değişmez hocasıdır. Çoğu çalışma ekonomisi dalında olmak üzere 20 kitap, 174 mekalesi ,5 çocuğu,10 torunu ile yaşamını renklendirmiş insandır. Adını taşıyan günümüzde 1 Üniversite ,4 lise , eğitim merkezleri bulunmaktadır. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Numan Kurtulmuş’un da hocalığını yapmış, onların yetişmesinde büyük emekleri, olan Cumhurbaşkan ve Genel Başkanların hocasıdır. Öğrencileri tarafından sevilen bir hoca olarak tanıdık bizde onu…
MEHMET ÖZ
1960 Doğumludur. Babasının görevi nedeni ile Amerika’da doğmuş olmasına rağmen ülkesine gönülden bağlı olup, her fırsatta ülkesini ziyaret etmektedir. Kalp Hastalıkları ve sağlıklı yaşam konusunda uzmandır. Bu konuda kitaplar yazmış, televizyon proğramları yapmıştır. Kitaplarını ülkemizde gazeteler promosyon olarak vermişlerdir.Aşk ve kalp hastalıkları üzerine araştırmalar yapmış, sevginin en büyük ilaç olduğunu saptamıştır. Aşk acısı çekenlerin kalp hastalıklarına yakalanma oranının fazla olmasına dikkat çekmiştir. Dünyada ilk yapay kalp nakli yapan insandır. Robot ile ilk kapl ameliyatını yapan insan olarak tarihe geçmiştir.
*
Turan Yalçın
www.turanyalcin.com
Bir önceki yazımız olan Türkçe'de Yapılan 10 Büyük Dilbilgisi Yanlışı başlıklı makalemizde dil bilgisi nasıl doğru yazılır, dil sayısı ve dilbilgisi hataları hakkında bilgiler verilmektedir.