Disiplinsizlik
Yapılması gereken işler, bitirilmesi gereken projeler… Elinizde, önünüzde nice tamamlanması gereken dosya vardır. Ya da gidilmesi gerekenler, görüşülmesi gerekenler. Yapılacak işler elbette ki bulunduğunuz konum ve ilgili iş tanımınıza göre farklılık göstermektedir. Bir iş yerinde çalışanın konumunu korumak ya da yükseltmek için yapacağı öncelikli şey disiplinli olmaktır. Bundan anlaşılan sabah belli saatte gelmek, akşam belli saatte çıkmak değildir. Yurt dışında pek çok firma artık mesai saati belirlemek yerine, toplam çalışma saatini baz almaktadır. Bu Türkiye de de yavaş yavaş etkin olmaktadır. Bahsettiğim işin peşinden koşmak ve zamanlamayı iyi ayarlayarak, ötelemeden tamamlamaktır.
Bilgisizlik
Pek çok iş yerine eleman ilanı sonrası onlarca dopdolu özgeçmiş gelmekte, mülakatlarda “bunu yaparım, şunu bilirim, bununla ilgili deneyimlerim var” gibi ifadeler geçmektedir. Buna rağmen ilgili işe seçilen eleman eğer vaat ettikleri ile yaptıkları arasında çelişkiler barındırır, alan hakimiyetinden yoksun bir şekilde çalışırsa işten ayrılması (ayrılmaya zorlanması, atılması) olasıdır.
Plansızlık
Disiplinli olma ile benzer olarak çalışmayı iyi organize etmek, verilen sözü tutmak, belirtilen saatte ilgili yerde bulunmak hep bir plan çerçevesinde olabilir. Plan, işinizin şablonunu görmenize de yarar, zamanı ayarlamanıza da. Plansızlık ise unutulan onca şey, vadedilenlerin gerçekleştirilmemesi, zamanın iyi kullanılamaması gibi problemleri beraberinde getirir. Plansızlık sadece eksiği taşıyan kişinin değil tüm iş yerindekilerin işlerini de sekteye uğratabilir, prestiji sarsabilir.
Yalan
Şu ana kadar her görüşmede “yalandan nefret ederim”i duyduk şüphesiz ama yalan söylemeyenle nadiren karşılaşıyoruz artık. Bu durum, o kadar içimize işlemiş, hatta formaliteler arasında sayılmış ki artık alışkanlık olduğu için belki vazgeçemiyoruz. “10 dakika sonra oradayım, sizin işinize öncelik verdim hemen hallediyorum, bu konuda bize güvenebilirsiniz…” Bununla kalmayıp kendimizi “pembe yalanların kimseye zararı yoktur” diye avutuyoruz. Durum ortaya çıktığında ise elimize yüzümüze bulaştırdıklarımızla öyle kalıyoruz. Biz iş yerinin mevcut konumunu sarsmak, bazen o iş yerinde çalışan diğer elemanları da zan altında bırakmak, müşteriyi kaçırmak.. gibi pek çok nedeni doğuran “yalan söylemek” işe devam edememek için başlıca nedenlerden.
İsteksizlik
Sizin halletmeniz gereken bir şey var ama suratınız beş karış, elinizde onlarca iş var ama kıpırdamak bile istemiyorsunuz, bu birkaç gün olabilir ama ruh haliniz ve çalışma şevkiniz böyle dipte olduğunda yerinize birinin düşünülmesi olağandır.
Kendine güvende yetersizlik
Dik bir duruş, işe hakim olduğunu hissettiren bir varoluş bir iş yerinde çalışanın önemli özelliklerinden biridir. Ya silik bir duruş, pasif bir çalışma şekli, bir görev aldığında yüzünde “acaba üstesinden gelebilir miyim” ifadesi taşıyan kaygılı bir bakış… tüm bunlar çalıştığınız gruba ve üst düzey yetkililerinize kendinize güveniniz konusunda belirgin düzeyde endişeler aşılar. Bu endişeleri taşıyan üst düzey yetkilinin o kişi ile çalışmak istememesi de olağandır.
Takım Ruhundan Uzaklık
Günümüzün çalışma hayatındaki temel problemlerden biridir takım ruhunu kazandırabilmek. Çalışılan iş ile ilgili elemanların birbirleri ile rekabetleri, sivrilme ve öne çıkma istekleri işin aksamasına, görevlerin unutulup kişiliklerin çatışmasına, alt-üst ilişkisinin kavgaya dönüşmesine kadar gidebilmektedir. Görev dağılımlarının iyi yapılamaması da bu sorunu doğurabilmektedir pek tabii ki ama kişinin diğer çalışanlar ile bir ekip olduğunu unutması, görev dağılımının dışında olması ve kendini öne çıkarmak ya da ta tersi görevden kaçmak için taktik geliştirmesi işin, adeta bir maçta gibi paslaşmaktan kaçınması aksamasına neden olur. Bu durum o kişinin işe devam etmemesi için yeter sebep olabilir.
Uyuşukluk
Pek çok yöneticinin aklında, seçeceği ve çalıştığı eleman için belirlediği ideal özellikler arasında çeviklik ve atiklik vardır. Karşısında bir şey yapma isteği göstermeyen, kıpırdamaktan bile üşenen, isteksiz ve uyuşuk birini gören bir yönetici için de o kişi ile ilgili değerlendirme otomatik olarak eksiye doğru gider.
Somurtkanlık
Şu ana kadar gülümseyerek çalışan, ofise güler yüzlü gelen, yaptğı işi alırken suratını asmayan bir elemanın elbette ki çok büyük eksi özellikleri olmadıkça ilgili işinden ayrılmasının talep edildiğini görmedim. Bununla birlikte gülümsemeyi kendine yük sanan, hayatı karamsarlıklar ile dolu, yaptığı işi angarya gören bir elemanın işinin sonlandırılması durumu ile ilgili sayısız örnek görmekteyiz.
Torpil
Bir iş yerinde ne kadar iyi çalışıyor olursanız olun, ne kadar üstte belirtilen diğer dokuz özellikten arınmış olarak çalışın eğer devreye torpil konusu girerse her şey değişebilir. Özellikle Türkiye koşullarında yöneticiye hatırı sayılır bir dost ve akrabadan birinin işe alınması için yapılan bir görüşmede sizin gözden çıkarılmanız olasılığı düşüktür. Torpilin diğer yüzü, tıpkı madalyonun diğer yüzü gibi birilerinin olumsuz bir yola, işsizliğe sürüklenmesine de neden olabilmektedir.
*
Özüm Bölükbaş ORUJOV
ozumbolukbas@yahoo.com
Bir önceki yazımız olan Öğrenilmiş Çaresizlikten Kurtulmanın 10 Yolu başlıklı makalemizde başarının yolları, başarısız olma korkusu ve çaresiz kalma hakkında bilgiler verilmektedir.
