İŞİTME ENGELLİ YAZARLARIMIZDAN İSLAMHAN BAYHAN “ İŞİTME ENGELLİ MİLLİ FUTBOL TAKIMIMIZ DÜNYA ŞAMPİYONU OLDU AMA KİMSENİN RUHU BİLE DUYMADI. İŞİTME ENGELLİLERDE OLMAYANLAR KADAR İLGİ VE SEVGİYİ HAK EDİYOR” DEDİ.
Bize kısaca kendinizi tanıtır mısınız ? Hangi okullarda okudunuz nerede çalıştınız ?
Hakkari ili Yüksekova ilçesine bağlı dağ başı bir köyde dünyaya geldim. Ardında babamın tayini Diyarbakır’a çıkınca doğduğum yerde sadece 40 gün kalmışım. Çocukluğum Diyarbakır, Sakarya ve Elazığ’da geçti.İlkokulu Diyarbakır’da başladım Sakarya’nın Akyazı ilçesine bağlı Altındere Kasabası Cumhuriyet İlkokulunda okudum. İlkokul 4. Sınıfta babamın isteği ile sınıfta bırakıldım. Bu da bana daha çok çalışmak için ders oldu. İlkokulu Elazığ’ın Kovancılar İlçesinde Kovancılar İlkokulunda tamamladım. Orta Okulu yine aynı yerde okudum. Orta okulu Diyarbakır Merkez Fatih Lisesinde tamamladım. Liseyi yine Diyarbakır’da Birlik Lisesinde okudum. İlk girdiğim üniversite sınavında Kamu Yönetimi bölümü kazandım. İşitme sorunlarım nedeniyle bu bölümün zor olabileceğini düşünerek kayıt yapmadım. Daha sonra Anadolu üniversitesi Engelliler Entegre Yüksekokulu Bilgisayar Operatörlüğü Bölümü kazandım ve 2000 yılında mezun oldum. Daha ilkokulda okurken işitme problemlerim baş gösterdi. Ani başlayan işitme kayıplarım itapların oluşmasına neden oldu. İnşaat ve Tarım işlerinde çalıştım. 2000 yılından 2010 yılına kadar pek çok sınava girerek kazandım. Ancak sözlü sınavlarda işitme engelliliğimin sözlü sınavlarda başarısız olmama neden oldu. 2010 yılında Milli Eğitim Bakanlığının Yapmış olduğu memurluk sınavına girerek kazandım. Halen milli Eğitim Bakanlığına bağlı memur olarak görev yapmaktayım.Yeniyurt ve Özgür Haber Gazetesinde mekalelerim yayınlandı.
İşitme engelinizin derecesi ve oranı nedir? Bu engelli olma hali hayatınızı nasıl değiştiriyor?
İSLAMHAN BAYHAN- Yüzde 60 oranında işitme engelliyim. Sadece işitme değil aynı zamanda da Görme engelliliğim vardır. Kitap okumakta güçlülük çekmekteyim. Kitapları mercek ile okumaktayım. bu mercek te piyasada pek bulunmaz. Bu merceği de kaybetmek bana hayatımda zor anlara neden oluyor. İşitme de pek sorun yaşamıyorum. Çünkü görerek kendimi daha da geliştiriyorum. Benim eğitimin, babamın öğretmen olması nedeniyle, babamın katkısı da hayli büyük.
İşitme engellilerin genel sorunlkarı ve çözüm yolları neler?
İSLAMHAN BAYHAN- işitme engellilerin genel sorunların başında eğitim gelir. İşitme engelliler ya okula gönderilmiyor ya da okul bulamıyorlar ya da uzak yerlere okumaya gitmek durumunda kalıyordu. Oysa son yılarda hükümetimizin yapmış olduğu önemli reformlara baktığımızda bu sorunlar kısmen de olsa giderilmiş. İşitme engelliler istediği okula gidebiliyor kaynaştırılmış eğitimlere özel sınıflara alınabiliyor. Yıllar önce işitme engelliler Orta Öğretime geçiş sınavlarına (OKS) girememekteydi.Şimdi işitme engelliler sınavsız üniversiteye gidebilmektedir. Diğer sorunların başında ise istihdamdır. Okumuş pek çok işitme engelli niteliklerine göre iş bulamamaktadır. Çalışan işitme engelliler de ağır vasıtalı işlerde çalışmaya zorlanmaktadır. Son yıllarda gerek kamuda gerekse özel sektörde bir gelişme yaşanmıştır. İşitme engellilerin istihdamı büyük ilerleme sağlanmıştır. İşitme engelliler sorunlarını çözmek konusunda gittikleri kamu kurum ve kuruluşlarda yaşadıkları problemler vardı. Bazı kanunlarda yapılan değişikliklerle işitme engelliler gittikleri yerlerde işaret dili tercümanı tarafında yardımcı olmaktadır. Bazıkamu kurum ve kuruluşlar müşteri hizmetlerini telefonda yürütmektedir. işitme engelliler büyük sıkıntı yaşamaktaydı. Şimdilik ise ya kısa mesaj servisleri ya da görüntülü telefonlar ile işaret dili tercümanları tarafında problemlere çözüm sunulmaktadır.
İşitme engellilerin eğitim konusunda sornlkarı çözüm yolları neler?
İSLAMHAN BAYHAN- işitme engellilerin eğitim sorunların başında algı problemlerini ortada kaldıracak 3.E uygulamasıdır. Erken teşhis,erken tedavi ve erken eğitim olarak İşitme engellilerin e sistemi demekteyiz. Gelişmiş ülkelerde bu sistem rayına oturulduğunda eğitimde sorunlar pek yaşanmaz. Ayrıca hükümetimizin başlatmış olduğu kaynaştırma eğitim dudak okuma ve okumaya heveslendirme gibi durumları var. Bu durumda işitme engellilerin eğitim sorunlarına katkı sunacağını düşünüyorum.
İşitme engellilerin İstihdamı konusunda ne gibi sorunlar var ve çözüm yolları neler?
İSLAMHAN BAYHAN – İstihdam sorunu işitme engellilerin temel sorunlarındadır. İşitme engelliler bunu şunu yapamaz mantığı ortadan kaldırmadıkça bu sorunda devam eder. İşitme engellilere bir fırsat verilmesi halinde bu sorunlar giderilir. İşitme engelliler ağır ve çalışma şartları zor olan işlerde çalıştırılmaktadır.
İşitme engelliler arasında evlenme kadar çok boşanmalar da oluyor bunun nedeni nedir ? işitme engelli ailelerinde daha çok sorun olur önyargısı mı var sizce toplumumuzda?
İSLAMHAN BAYHAN – işitme engelli çiftler arasında yaşanan problemler diğer kesimler içinde geçerli. Ben çiftin ikisinin de işitme engelli olmasından büyük sorun olabildiğini düşünüyorum. Örneğin çiflerden birinin işitme engelli olmaması daha sağlıklı bir aile planlaması olur. Hem çiftler arasında iletişim zamanla gelişir hem de problemler yaşanmaz. Benim eşim duyan biri ben uyurken bebeğin ağlamasını o duyabilmekte ve hemen müdahale etmekte. Oysa iki çiftinde işitme engelli olması halinde sabaha kadar bebeğin ağlamasına sebep olabilir ve bebeklerinde sağlıksız büyümesine sebep olurlar. Diğer yanda ekonomik sıkıntılar ve kıskanclık duyguları işitme engellilerin aile hayatını erken koparabilmektedir.
İşitme engellilerin sosyalleşmesi için son zamanlarda çok dernek , spor kulubu falan var bunların işitme engellilere katkısı ne kadar oluyor?
İSLAMHAN BAYHAN -Evet son 10 yılda işitme engelliler son derece modaya uyum sağlama gibi bir duruma geldi. Pek çok ilde dernek ve spor klublerimiz var. İşitme engelliler de spor yapabilmekte ve ülkemizi en iyi şekilde temsil etmektedir. En son geçen yıl Futbolda Dünya şampiyonluğu kazanmış bir camiayız. Toplum bizim başarılarımızıgörmemektedir.Bazı ulusal televizyonlrda bakıyorsunuz yarışmacı işitme engelli olabiliyor. Dizi ve filmlerde oynayabiliyor. Son olarak Bir GSM operatürünün reklamında bir işitme engelli arkadaşımız yer aldı.
İşitme engelliler arasında genelde okuyan yok çok az yazan var sizde bunlardan birisiniz ? Bu konuda neler diyeceksiniz ?
İSLAMHAN BAYHAN-Ben de sizi ilk yazarımız olarak gördüm. Yıllardır gazetelerde yazıyorum. Tabi ki sizi örnek alarak yazıyorum. Genelde ilimizde işitme engellilerin karşılaştığı sorunlara yer vermeye özen gösteriyorum. Hedefim ulusal bir gazetede makale yazmak.
Eskiden işitme engelliler Üniversite okuyamaz ön yargısı vardı. Bugün Üniversite okuyan işitme engelli daha çok.Bunun sebebleri nelerdir ?
İSLAMHAN BAYHAN- Halen ciddi bir eğitim sıkıntısı var. Bilinç uyanmış değil.Bu konuda paneller, seminer gibi etkinlikler yapmak bilgilendirmek gerekiyor.
İşitme engelliler konusunda başka neler anlatacaksınız?
İSLAMHAN BAYHAN – işitme engelliler daha çok işaret dili kullanıyor. İşaret dili ise son yıllarda gelişmeye başladı. Zamanla bu tür sorunların giderileceğini düşünüyorum. Ben okudum ama okumak isteyen işitme engelli kardeşlerimiz okul sıkıntısı yaşıyor. Bir kampanya yapıp onlarda okusun okul yapalım diyoruz. Okul yapmak zor ama biz işitme engelliler bu konuda karar verdik, çaba göstereceğiz. Okul yapana kadar da mücadelemizi sürdüreceğiz. selamlar
*
Turan Yalçın
www.turanyalcin.com
Bir önceki yazımız olan En Karizmatik 10 Kadın Oyuncu başlıklı makalemizde başarılı kadınlar, büyük kadın kahramanlar ve dindar kadınlar hakkında bilgiler verilmektedir.
